Paranazal Sinüsler
Paranazal sinüsler, insan vücudunda dört çift halinde bulunan hava dolu boşluklardır. Bu sinüsler, bulundukları kemiklerin isimleriyle adlandırılır ve her biri farklı işlevler üstlenir. Paranazal sinüsler, maksiller sinüs, etmoid sinüs, frontal sinüs ve sfenoid sinüs olarak adlandırılır. Maksiller Sinüs:
Maksiller sinüsler doğumda sıvıyla dolu olmalarına rağmen, çocukluk döneminde sekiz yaşına geldiğinde burun tabanına inerler. Adolesan dönemde ise erişkin boyutlarına ulaşırlar. Yaklaşık 25 mm genişlikte, 33 mm yükseklikte ve 34 mm derinliktedirler. Doğal ostiumları orta meada hiatus semilunariste posteriorunda bulunur. %15-40 oranında 1-2 aksesuar ostiuma sahiptirler.
Etmoid Sinüs:
Etmoid sinüsler, genellikle 8-12 yaşları arasında erişkin boyutlarına ulaşırlar. Bu sinüsler 3-15 kadar hücre içerir. Genişliği posteriorda 15 mm, anteriorda 5 mm, yüksekliği 25 mm ve uzunluğu ön-arka duvarda 40-50 mm kadardır. Lateral duvarı lamina paprieca tarafından oluşturulur. Sfenoid sinüs ile birlikte oluşturduğu alan, komşulukları açısından oldukça önemlidir.
Frontal Sinüs:
Frontal sinüsler doğumda mevcut değildir. Çocukluk döneminde 12 yaşına geldiğinde pnömotizasyonu belirgin hale gelir ve 20 yaşında erişkin boyutlarına ulaşır. Yüksekliği 28 mm, genişliği 24 mm ve derinliği 20 mm kadardır. Frontal recess, ön etmoid hücrelerin arasında yer alır.
Sfenoid Sinüs:
Sfenoid sinüsler, üç yaşında büyümeye başlayarak adolesan dönemde erişkin boyutlarına ulaşır. Yüksekliği 20 mm, genişliği 17 mm ve derinliği 23 mm'dir. Sfenoid sinüsün lateral duvar komşuluğu olan sfenoid sinüs çevresinde yukarıdan aşağıya doğru optik sinir, maksiller sinüs ve internal karotis arter bulunur. Üst duvarı 1 mm genişliğindeki kemikle dura mater'den ayrılmıştır.
Paranazal Sinüslerin Görevleri
- Rezonans sağlarlar.
- Çift cidarlı olmaları nedeniyle beyin dokusunu dış ortamın sıcak ve soğuk etkilerinden korurlar.
- Çift cidarlı olduklarından, travmalarda ön lamina kırığı olursa, arka lamina beyni hasardan korur.
- Yüz kemiklerinin ağırlığını azaltırlar.
Paranazal sinüsler, burun mukozasına yakın olduklarından, sinüzit ve rinit genellikle birlikte görülür. Paranazal sinüsler ve burun mukozası enfeksiyonlarla savaşmak için bazı savunma mekanizmalarına sahiptir. Bunlar arasında mukosilier sistem aktivitesi, mukusta antimikrobiyal ajanlar ve epitelde mukus örtüsü bulunur. Mukosilier aktivitenin bozulması sonucunda sinüs içinde sekresyon birikir ve bu durum enfeksiyona neden olarak sinüzit gelişiminde önemli bir rol oynar.
|
